Τρίτη 27 Απριλίου 2010

H Κλίμακα στη Βουλή για την "Κοινωνική Ενσωμάτωση των Ρομά"

Στις 22 Απριλίου 2010 η ΚΛΙΜΑΚΑ κλήθηκε να μετάσχει σε συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της Βουλής, με εισήγηση επί του θέματος της ημερήσια διάταξης «Κοινωνική Ενσωμάτωση ειδικών πληθυσμιακών ομάδων (Ρομά) – Γυναίκα Ρομ». Ο Πρόεδρος και Επιστημονικά Υπεύθυνος της οργάνωσης, ψυχίατρος κ. Κυριάκος Κατσαδώρος ενημέρωσε την Επιτροπή της Βουλής σχετικά με τις προτάσεις της ΚΛΙΜΑΚΑ για την κοινωνική και αναπτυξιακή ένταξη της κοινότητας των Ρομά και ειδικότερα των γυναικών, που ανήκουν σ’ αυτή.
Η εργασιακή ένταξη και απασχόληση 25  τσιγγάνων γυναικών, από οκταετίας, στις Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, που λειτουργούν από την ΚΛΙΜΑΚΑ, όσο και οι στενοί δεσμοί με την κοινότητα, αποδεικνύουν ότι το εύρος και η συνθετότητα των προβλημάτων των Ρομά απαιτούν μία εξειδικευμένη και παράλληλα ολιστική προσέγγιση. Τα κύρια προβλήματα που εμφανίζονται στους Ρομ δεν είναι προϊόντα μιας μεμονωμένης κατάστασης, παρά μονάχα εκφάνσεις ενός μοντέλου γενικότερης κοινωνικής δυσλειτουργίας, για το οποίο φέρουμε όλοι ευθύνη.
Παρότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι εθνικές κυβερνήσεις καθώς και η χώρα μας έχουν αντίληψη του προβλήματος των Ρομ και έχουν ξεκινήσει την υλοποίηση εθνικών πολιτικών για την αντιμετώπισή του –την ομαλή ενσωμάτωση των Ελλήνων Ρομ στην κοινωνικοοικονομική ζωή -  φαίνεται να ισχύει η λαϊκή ρήση «κάθε αρχή και δύσκολη» μιας που όσο πιο κοντά έρχεσαι στη συγκεκριμένη ομάδα τόσο πιο ξεκάθαρα αντιλαμβάνεσαι τα υφιστάμενα προβλήματα και το μέγεθός τους γεγονός που καταδεικνύει την αναγκαιότητα για μια συνολική και συντονισμένη παρέμβαση.
Η γενικότερη αδυναμία της χώρας μας να αντιμετωπίσει τα προβλήματα των Ελλήνων Ρομ με τρόπο αναπτυξιακό και με πολιτικές που να έχουν αποκαταστασιακό ενταξιακό χαρακτήρα οδήγησε στο χαρακτηρισμό των Ρομ  ως ευπαθή κοινωνική ομάδα, με αποτέλεσμα μια αποσπασματική προνομιακή μεταχείριση και επιδοματική υποστήριξη αφού δύο από τα κύρια χαρακτηριστικά που συνοδεύουν τους Ρομ είναι η φτώχεια και τα υψηλά ποσοστά αναπηρίας. Γενικότερα υπάρχει μία πληθώρα προβληματικών οι οποίες απαιτείται να αντιμετωπισθούν με μία ολοκληρωμένη παρέμβαση αλλά και μία διατομεακή συνεργασία.
Ο Πρόεδρος της οργάνωσης επεσήμανε ότι είναι προαπαιτούμενο η δουλειά που γίνεται στις κοινότητες και τους καταυλισμούς να λαμβάνει χώρα μέσα σε ένα πλαίσιο συνεργασίας, με όσο το δυνατόν περισσότερους Ρομ. Παρότι η καθημερινότητά τους ξεφεύγει από την αστική νοοτροπία του μέσου πολίτη να μπορούν να είναι διακριτές οι περιπτώσεις που απαιτούν δυναμική παρέμβαση. Η έως τώρα εμπειρία μας με το συγκεκριμένο πληθυσμό αναδεικνύει ότι στη συγκεκριμένη κατάσταση κοινωνικού αποκλεισμού ευθύνη έχουν δύο πλευρές: οι αποκλειόμενοι αλλά και οι αποκλείοντες. Αναφορικά με τους αποκλειόμενους, αρκετές φορές οι ίδιοι οι Ρομ δείχνουν απροθυμία στο να ενταχθούν, να αναλάβουν τις ευθύνες τους απέναντι στην εξέλιξή τους, απέναντι στο κράτος και στην υπόλοιπη κοινωνία, να διεκδικήσουν ώριμα και υπεύθυνα τα δικαιώματά τους. Αναφορικά με τους αποκλείοντες αρκετές φορές υπάρχει η απροθυμία, η αδιαφορία ή ο φόβος από την πλευρά του κράτους και της ευρύτερης κοινωνίας να εντάξει και να ενισχύσει μια ομάδα με έντονη διαφορετικότητα. Αναγνωρίζοντας τις ευθύνες αυτές και των δύο πλευρών οφείλουμε παράλληλα να αναγνωρίσουμε και την ύπαρξη των δυνατοτήτων που συνεπάγονται. Στην περίπτωση των Ρομ, η μέχρι τώρα εμπειρία μας, μας έχει αποδείξει ότι με την παροχή ευκαιριών και την κατάλληλη στήριξη μπορούν να κάνουν την υπέρβαση.
Σε οποιαδήποτε πολιτική υιοθετηθεί για τους Ρομά πάντα θα υπάρχουν δύο θεμελιώδη και αλληλοσύνδετα ζητήματα. Το πρώτο αφορά την αναγνώριση του πολιτισμού, της γλώσσας και του τρόπου ζωής, και το δεύτερο τη διασφάλιση της πλήρους νομικής προστασίας των δικαιωμάτων των Ρομ ως ομάδας και ως ατόμων. Η σημερινή περίοδος είναι μεταβατική και χαρακτηρίζεται πολλές φορές από αναποφασιστικότητα στον τρόπο λήψης αποφάσεων. Συνολικά, όμως, η γενική κατεύθυνση είναι θετική και δείχνει ότι ανοίγεται ο δρόμος σε νέες ιδέες και προσεγγίσεις.  Βέβαια, έχουν πολλά ακόμα να γίνουν ώστε να επιτευχθεί και να διασφαλιστεί ο σεβασμός των δικαιωμάτων των Ρομά. Αυτό που εμείς ως φορέας θέλουμε και υποστηρίζουμε είναι να ανατεθούν περισσότερες ευθύνες και πρωτοβουλίες στις κοινότητες των Ρομά και συγχρόνως να διατηρηθούν και να επεκταθούν οι δυνατοί δεσμοί συνεργασίας μεταξύ Ρομά και μη. Και αυτό να γίνει όχι ως προσπάθεια αφομοίωσης, αλλά ως αναγνώριση της αξίας της ανθρώπινης ποικιλίας και συνεργασίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: